تکنولوژی باعث به‌وجود آمدن پیشرفت‌های بسیاری در زندگی روزمره همه ما شده است و این تغییرات و پیشرفت‌ها انکار ناپذیر است. ولی در کنار همه این تغییرات و پیشرفت‌ها، اتفاقات منفی‌ای هم در جریان هستند که شاید ناشی از عدم وجود توان کافی برای کنترل امور از طرف ما می‌باشد. زندگی ماشینی بشر امروزی با سرعت سرسام آوری درحال پیشروی می‌باشد و ازجمله عوارض این نوع زندگی می‌توان به استرس اشاره کرد. این مشکل در دهه‌های اخیر تبدیل به یکی از بزرگ‌ترین مشکلات جوامع بشری شده است. انسان مدرن امروزی، هرکاری برای کاهش استرس و از بین بردن آن انجام می‌دهد. همه‌روزه روش‌های جدیدی برای کاهش استرس و مقابله با آن یا کم کردن آثار آن، در سطح رسانه ها، کتاب‌ها، اینترنت و متخصصان معرفی می‌شود. هدف از کاهش استرس، بالا بردن سطح تمرکز و کنترل بر امور می‌باشد و این به خودی‌خود باعث بهبود سطح عملکرد فرد می‌شود.

افزایش بهره‌وری و راندمان فردی در کار‌ها باعث ترفیع درجه و افزایش سطح درآمد و رفاه فرد می‌شود. همین امر موجب می‌شود که افراد راغب باشند راهکارهایی برای کاهش سطح استرس خود بیابند و با بکارگیری آن‌ها، سطح شغلی، زندگی و متعاقبا سطح رفاه خود را بهبود ببخشند. در این مقاله به بررسی راهکار‌هایی برای کاهش استرس و افزایش بهره‌وری فردی می‌پردازیم:

شناسایی منابع استرس

برای کاهش استرس، ابتدا باید منبع یا منابع آن شناسایی شوند و پس از آن، به دنبال راه حلی برای مرتفع کردن آن بود. احتمالا گفتن این مطلب که باید منبع استرس‌مان را پیدا کنیم، کار راحتی باشد؛ ولی مسلما انجام این کار، به سادگی گفتنش نخواهد بود. چراکه کاری تخصصی، زمان‌بر و دشوار است که در عین دشواری، ضروری و واجب هم می‌باشد و باید انجام گیرد.

برای شناسایی این منابع، باید افکار، اندیشه‌ها و عادت‌های خودمان را مورد بررسی قرار دهیم. بررسی این موارد کار چندان سختی نیست؛ فقط کافی است خودمان را کمی از ماجرا دور کنیم و از بیرون به ماجرا نگاه کنیم؛ تا ایراد کار یا منبع استرس را ببینیم. مواردی که باید مورد بررسی قرار گیرند عبارتند از: افکار، احساسات و عادت‌هایی که سطح اسرس شما را تعیین می‌کنند. شما بزودی پی خواهید برد که اکثر استرس شما مربوط به تاریخ تحویل پروژه و کارهایتان می‌باشد؛ ولی نکنه پنهان این است که خود تاریخ تحویل استرس‌آور نیست، بلکه این تعلل شماست که باعث به‌وجود آمدن تاخیر در تحویل و در نتیجه استرس می‌شود.

بنابراین برای کاهش استرس و کنترل آن، بهتر است عادات و رفتار‌های تاثیر‌گذار خود را کنترل و مدیریت کنید.

چهار عادت دوری کردن، تغییر، وفق دادن و پذیرفتن را در خود تقویت کنید

با اینکه استرس یک واکنش ناخودآگاه عصبی می‌باشد، اما با این‌حال می‌توان برخی عادات و اتفاقاتی را که باعث به‌وجود آمدن و افزایش استرس می‌شوند را شناسایی و کنترل کرد. زمانیکه چنین حالت‌هایی برایتان پیش می‌آید، یا می‌توانید موقعیت‌تان را تغییر دهید و یا این‌که، واکنش‌تان را به موضوع تغییر دهید. هرموقع تصمیم می‌گیرید که کدام‌یک از راهکارها را پیش بگیرید، این چهار عادت (دوری کردن، تغییر، وفق دادن و پذیرفتن) کمک حال‌تان خواهند بود.

دوری کردن

از استرس‌های بی‌اهمیت دوری کنید. مسلما قرار گرفتن در موقعیت‌هایی که برایتان اسرس‌زا می‌باشند، کار مناسبی نخواهد بود. همچنین دوری از این موقعیت‌ها نیز کار آسانی به‌نظر نمی‌رسد. اما قطعا دوری کردن از این موقعیت‌ها، بسیار مفید خواهد بود؛ بنابراین در ادامه به بررسی چند روش برای دوری از موقعیت‌های استرس‌زا می‌پردازیم:

“نه” گفتن را بیاموزید

مهارت، قابلیت و مهم‌تر از همه زمان شما محدود است. با پذیرفتن مسئولیت انجام امور چندین نفر، به‌دلیل کمبود وقت دچار استرس خواهید شد و چه‌بسا قادر نخواهید بود کار معهود را هم در زمان مقرر انجام دهید.

از افرادی که به شما استرس می‌دهند دوری کنید

همیشه در اطراف همه ما افرادی وجود دارند که ما را دچار اضطراب و استرس کنند و نگرانی‌های مختلفی را در وجود ما نهادینه کنند؛ اما بهترین عملکرد در مقابل اینگونه افراد اجتناب و دوری از آن‌هاست.

بر محیط اطراف خود مسلط باشید

اگر شنیدن اخبار شما را عصبای می‌کند، تلوزیون را خاموش کنید. اگر خرید حضوری کالا‌ها شما را اذیت می‌کند، آنلاین خرید کنید.

تغییر دادن

اگر نمی‌توانید از موقعیت‌های استرس‌زا دوری کنید، برای کاهش استرس، حداقل موقعیت را تغییر دهید. در اکثر مواقع، این کار با تغییر در نحوه برقراری ارتباط صورت می‌گیرد.

بجای اینکه احساساتتان را انبار کنید، آن‌ها را ابراز کنید

در اکثر موارد، ما بیان احساسات را مساوی با عصبانی و خشمگین شدن می‌دانیم. اگر موردی هست که شما را اذیت می‌کند! آن مشکل را بیان کنید.

به مصالحه راضی باشید

وقتی از کسی می‌خواهید که خودش را تغییر دهد، خودتان نیز باید حاضر باشید همین‌کار را انجام دهید؛ واگر هر دو نفرتان این ازخود گذشتگی را انجام دهید، پیشرفت خوبی خواهید داشت.

یک برنامه زمانی متعادل برای خود داشته باشید

کار بی‌وقفه و بدون استحرات، طرحی برای فرسودگی است و انسان را پس از مدتی، خسته و فرسوده می‌سازد. با یک برنامه زمانی متعادل و منظم، بین وظایف کاری، مسئولیت‌های اجتماعی، زندگی خانوادگی و اهداف شخصی خود، تعادل برقرار کنید و از ابتلا به استرس‌های ناخوتسته، دوری کنید.

وفق دادن خود با عامل استرس

اگر نمی‌توانید، عامل استرس‌زا را تغییر دهید، خودتان را تغییر دهید. می‌توانید با وفق دادن خود با موقعیت جدید می‌توانید کنترل محیط را بطوری جدید دردست بگیرید.

مشکلات را برای خود بازگو کنید

سعی کنید موقعیت‌های منفی را از یک نقطه نطر مثبت‌تر ببینید. با هدف کاهش استرس به این موضوع را به چشم یک فرصت نگاه کنید و با گروه جدیدی از افراد، نشست و برخواست داشته باشد.

نقشه راه‌تان را جلو چشم‌تان داشته باشید

چشم‌انداز یک نمایش بزرگ را همیشه درنظر بگیرید. از خود بپرسید که اگر اتفاق بدی بیوفتد چکار می‌کنید؟ این سوال و پاسخ آن به شما کمک خواهد کرد تا در طول مسیر از خستگی‌ها و درماندگی‌ها و استرس‌ها دور باشید و به‌ دور از مباحث حاشیه‌ای، به کار خود رسیدگی کنید.

استانداردهای‌تان را تنظیم کنید

کمال‌گرایی یکی از دلایل اساسی و عمده استرس می‌باشد که باید از آن دوری کرد. چراکه اگر دچار کمال‌گرایی باشید و هر اقدامی راکه در سطح محدود یا وسیع باشد را بطور ناقص انجام دهید، حس بسیار بدی از ناکامل بودن به شما دست می‌دهد که منجر به استرس و نهایتا عدم اعتماد بنفس می‌شود؛ پس تا می‌توانید، از کمال‌گرایی دوری کنید.

حس قدردانی را در خود تقویت کنید

زمانیکه استرس تنهایی و مشکلات پیرامون‌تان شما را احاطه می‌کند، درمورد همه امتیازات خوب و مثبتی که در اختیار دارید، شکرگزار و قدردان باشید.

قبول مواردی که قادر به تغییرشان نیستیم

هر فردی قادر است تعدادی از رخداد‌ها و اتفاقات اطراف خود را کنترل کند یا تغییر دهد؛ اما تعدادی از رخدادها نیز وجود دارند که از دایره قدرت و نفوذ ما خارج اند و ما نمی‌توانیم کنترلی بر آن‌ها اعمال کنیم. درنتیجه باید آنها را بپذیریم و با آن‌ها کنار بیاییم.

ارتباط با دیگران راهی برای کاهش استرس

ارتباطات یکی از بهترین داروهایی است که مشکلات روحی انسان را درمان می‌کند. چراکه انسان اساسا موجودی اجتماعی است و بر همین اساس، درصورت ارتباط با دیگران، روحیه او بهبود می‌یابد و بر مشکلاتش غلبه می‌کند. از جمله فواید ارتباط با دیگران می‌توان به پیدا کردن دوستان جدید اشاره کرد که به‌نوبه خود کمک شایانی درجهت نوسازی روابط انسانی می‌کند. از سوی دیگر، انسان از طریق ارتباط، بسیاری از مشکلات خود را حل می‌کند. وقتی مشکل خود را به یکی از دوستانمان بازگو می‌کنیم، هم مشورتی از او می‌گیریم که به احتمال زیاد به ما در کاهش استرس کمک خواهد کرد و هم اینکه خودمان با بیان آن مشکل، کمی آسوده‌تر می‌شویم.