اختلال اضطراب فراگیر یا GAD نوعی اضطراب یا نگرانی بیش از حد در مورد رویدادهای زندگی روزمره است در حالیکه هیچ دلیل مشخصی برای نگرانی و اضطراب وجود ندارد. افرادی که مبتلا به این نوع اختلال هستند اغلب انتظار وقوع فاجعه را دارند و نمیتوانند نگران سلامت، پول، خانواده، کار یا مدرسه نباشند. در افرادی که دارای GAD هستند نگرانی اغلب غیرواقعی و برای مقابله با وضعیتهای غیرممکن است. برای این افراد زندگی روزمره تبدیل به یک نگرانی، اضطراب و ترس مداوم میشود. در نهایت این اضطرابها تا حد زیادی زندگی فرد را تحت تاثیر قرار میدهد و در زندگی روزمره، کار و تحصیل، زندگی اجتماعی و روابط او اختلال ایجاد میکند.
علائم اختلال اضطراب فراگیر چیست؟
اختلال اضطراب فراگیر معمولا بر روی طرز فکر فرد اثر میگذارد و مهمتر از همه این اضطراب میتواند به نشانههای فیزیکی منجر شود. علائم GAD عبارتند از:
- نگرانی و تنش مداوم و بیش از حد معمول
- داشتن دیدگاه غیرواقعی از مشکلات
- ناآرامی و بیقراری و احساس ایستادن در لبهی پرتگاه
- تحریک پذیری
- تنش عضلانی
- سردرد
- تعرق بیش از حد
- دشواری در تمرکز در کارها
- حالت تهوع
- نیاز بیش از حد معمول به دستشویی رفتن
- خستگی
- خوابهای ناآرام و مشکلاتی در به خواب رفتن و یا در خواب ماندن با آرامش
- لرزش در دست و یا سایر اعضای بدن
- مایوس شدن به راحتی
علاوه بر این افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر اغلب مبتلا به دیگر گونههای اختلال اضطراب نیز همچون پانیک و یا فوبیا هستند و یا ممکن است دچار اختلال وسواس فکری، افسردگی بالینی و یا سوء مصرف مواد و الکل باشند.
علت بروز اختلال اضطراب فراگیر چیست؟
علت دقیق این اختلال کاملا شناخته نشده است اما تعدادی از عوامل ( از جمله ژنتیک، شیمی مغزی و تنشهای محیطی) به نظر میرسد که به توسعهی این اختلال کمک میکنند.
- ژنتیک: برخی تحقیقات نشان میدهد که سابقهی خانوادگی نقش مهمی در افزایش احتمال توسعهی اختلال اضطراب فراگیر در فرد بازی میکند. این نتایج نشان میدهد که تمایل به توسعهی این اختلال ممکن است نسل به نسل در خانوادهها منتقل شود.
- شیمی مغزی: این نوع اختلال اضطراب با عملکرد غیرطبیعی برخی از سلولهای عصبی مرتبط است که مناطق خاص مغز را درگیر در تفکر و احساسات میکند. این ارتباطات سلولهای عصبی به مواد شیمیاییای به نام انتقالدهنده های عصبی وابسته است که اطلاعات را از یک سلول به سلول بعدی منتقل میکنند. اگر مسیرهایی که مناطق خاص مغز را به هم متصل میکنند عملکرد درستی نداشته باشند، ممکن است موجب اختلالات خلق و خوی همچون اضطراب شود. داروها، رواندرمانی و درمانهای دیگر همچون نیشگون گرفتن برای این انتقالدهندهها محسوب میشوند که میتوانند سیگنالهای بین مدارها را بهبود بخشند و به بهبود علائم مربوط به اضطراب و افسردگی کمک کنند.
- عوامل محیطی: تروما و حوادث استرسزا، همچون سوء استفادهی جنسی، مرگ یک عزیز، طلاق و یا تغییر شغل و یا مدرسه ممکن است به توسعهی این اختلال کمک کنند. اختلال اضطراب فراگیر ممکن است در محیطها و یا اتفاقات استرسزای زندگی بدتر نیز شود. استفاده و یا ترک مواد مخدر و یا الکل نیز ممکن است در پیشرفت این اختلال نقش به سزایی داشته باشد.
بیماری اختلال اضطراب فراگیر چقدر شایع است؟
حدود ۴ میلیون آمریکایی بالغ در طی یک سال از این اختلال رنج میبرند. این نوع اختلال اضطراب اغلب در کودکی و نوجوانی آغاز میشود اما این امکان نیز وجود دارد که از دورهی بزرگسالی آغاز شود. GAD در زنان شایعتر از مردان است.
اختلال اضطراب فراگیر را چگونه تشخیص دهیم؟
اگر علائم ابتدایی این اختلال وجود داشته باشند دکتر معمولا با سوالاتی دربارهی تاریخچهی پزشکی و روانپزشکی شما آغاز خواهد کرد و ممکن است یک سری معاینات فیزیکی نیز انجام دهد. اگرچه هیچ نوع آزمایش آزمایشگاهی برای تشخیص و بررسی این نوع اختلال وجود ندارد، پزشک ممکن است این علائم را به گونهای بررسی کند که مطمئن شود این علائم، علائم بیماری فیزیکی دیگری نیستند. معمولا دکتر تشخیص خود را مبنی بر شدت علائم و مدت آنها و هرگونه مشکلی که در عملکرد فرد ایجاد کردهاند در گزارشات خود یادداشت میکند. سپس با توجه به گزارشات خود تصمیم میگیرد که آیا این مجموعه علائم نشان از اختلال اضطرابی خاصی هستند یا نه. اگر علائم این اضطراب بیش از یک دورهی حداقل شش ماهه به طول انجامد ممکن است فرد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر باشد. علاوه بر مدت زمان طولانی این اختلال باید در زندگی فردی و اجتماعی فرد نیز اثر گذاشته باشد. برای مثال فرد ممکن است کار و یا مدرسهی خود را به دلیل این اختلال از دست بدهد.
اختلال اضطراب فراگیر چگونه درمان میشود؟
اگر هیچ علت دیگری برای این علائم یافت نشد، پزشک شما را به یک روانشناس و یا روانپزشک معرفی خواهد کرد که در زمینه اختلالات اضطرابی متخصص است. درمان این اختلال معمولا ترکیبی از دارو و رواندرمانی خواهد بود. علاوه بر این تکنیکهای آرامش مانند تنفس عمیق و یا بیوفیدبک ممکن است به کنترل تنش عضلانی که اغلب با این اختلال همراه است کمک کند.
چشمانداز بیماران مبتلا به GAD چیست؟
اگرچه برخی از بیماران مبتلا به این اختلال قابل درمان نیستند و علائم آنها ممکن است گاه به گاه به سراغشان بیاید، اکثر افراد با دنبال کردن یک درمان تخصصی و مناسب میتوانند از پیشرفت این اختلال جلوگیری کرده و از برخی از علائم آن نیز بکاهند.
آیا اختلال اضطراب فراگیر قابل پیشگیری است؟
اختلالات اضطرابی معمولا قابل پیشگیری نیستند. با این حال روشهایی وجود دارند که میتوانید با به کارگیری آنها علائم بیماری را کاهش داده و یا آنها را به نحوی کنترل کنید.
- مصرف محصولات حاوی کافئین همچون قهوه، چای و شکلات را قطع کرده و یا کاهش دهید.
- قبل از شروع مصرف دارو از پزشک و یا داروساز بپرسید که آیا جایگزینهای گیاهی نیز برای داروهای تجویزی شما وجود دارد. برخی از داروهای شیمیایی ممکن است عوارضی داشته باشند که در طولانی مدت در توسعهی اضطراب موثر باشند.
- ورزش روزانه و رژیم غذایی سالم را فراموش نکنید.
- بعد از هر اتفاق ناگوار و ناگهانی حتما با مشاور و روانشناس خود تماس گرفته و ماجرا را دقیقا با او در میان بگذارید.
- تکنیکهای مدیریت استرس و اضطراب را همچون یوگا و مدیتیشن تمرین کنید و در زندگی روزانهی خود بگنجانید.